Em ako ko nkhla desh bersh ki Srbija, numa em ko Nishi but kerdja pe lafi taro Rroma, ko poshukat shaipe basho sjivdipe taro akava amalipe, na kerdja pe dajek bari buti

Foro Nish isi 260.237 manusha kola odothe djivdinen. Em baro thaj em dikhavutno navionako minoriteti ko Foro kerena o Rroma kola, premalo oficialno statistika isi 5.687, taro odova numero dji ko 1200 tane interno raselime manusha. Adjahar phenol I zvanično statistika, numa phenol pe kaj chachutno numero taro Rroma ko foro ki Nishava nekozom droma po baro- dji ko 20.000.

Rroma taro Nishi djivdinena ko shtar beshipaske thana, nalegalizuime,  ko khera. Beograd Mahala, Kurvin grad thaj 12. Februar tane purane beshipaske thana, dji kaj e Shljaka ulji po pherdi taro 1999 bersh. Ano odova tnah beshena Rroma taro Kosovo, a isi hem Rroma taro Nishi sar em gadje. Infrastruktura tani em shukar ko Kurvin grad-isi pani, kanalizacija, struja, asvalti, palo odova beshipasko than 12.februar, kote naje asvalti, avera duj bare rromane beshipaske thana isi pani, kanalizacija thaj struja. Beograd Mahala naje sa asvaltirimi, dji kaj e Shljaka naje droma bizo asvalti.

Baso manusha kola djivdinena ko akala beshipaske thana, em baro problem e buti. Taro sa o numero e rromengo ko Nishi kote na oficielno isi dji ko 20 milje, po but taro 95% naje olen buti. Premalo phenipe taro Zoran Jović, sherutno taro Centro bashi socijalno buti “Sveti Sava” taro 10 milje manusha kola lem socijalno azhutipe 60%  tane Rroma.

Kana dikhol pe o than e Rromengo em bare djipe anglal ko nakhle 10 bersh ulo ko sikljovipe. Akava reso andje o mere kola kerena pe ko niveli tari rashtra, dji kaj khoni taro sherutne taro Foro Nish thaj fortune komune khoni na dindjape godi te dol stipendije basho rromane studentija thaj mashkarune sikavutne.

But lafi kerdja pe taro Rroma ki srbija ko nakhlje 10 bersh, numa ko Nishi da, a ko po shukaripe taro djivipe akale amalipasko but hari kerdja pe buti. Foro Nish naje ole koordinatori baso rromane puchipa, em ako ki Srbija isi dji ko 60 forija kola isi olen po jek Rom ko akava than, numa naje em lokalno akciono plano basho Rroma. Sebepi taro azhutipe tari Kancelarija bsho manushengo thaj minoretetijengo hakaj preko projekti “ Pogled iz mog ugla” ko 2015 bersh thaj “Romi I Strategija za unapredjenje položaja I statusa Roma u RS” ko 2016 bersh. Produkcija Roma World kerdja buti ko keripe taro akava strategijako dokumenti basho roma ko Nishi, adjikerdjape po but taro jek bersh te bi ovolaj bucharni grupa basho keripe taro LAP.

Reso kova andja 17.03.2016. bersheste o angluno sherutno taro foro Nish anavde o članija tari bucharni grupa thaj dji avdive sutno dive odikerdje duj kedinipe ano kola ljilja pe o shaipe tari metodologija e buchaki thaj o ciljija taro LAP, finalno keripe taro akava dokumenti adjikerol pe basho 60 dive, te bi shaj sine te budžetirinol pe basho aver bersh. Akava dokumenti astarol o oblastija taro sikljovipe, khuvibe ki buti, beshipaso than, socijalno politika, kultura thaj informishipe. Ki buti tari akaja grupa lena than 4 Rroma, adjikerela pe o predstavniko taro nacionako saveti taro Rromaa te ljol than ki buti tari akaja grupa, thaj oleja ka oven 5 Rroma.

– Akava dokumenti importantno basho rromano amalipa kova tano em baro premalo numero, numa em phare djivdinen. Sa o članija tari bucharni grupa kola isi 12, taro kola 4 taro rromano amalipe, kerena buti sar volonterija, phenol Slavica Andonov prezidentkinja tari akaja bucharni grupa, zhaj pand phenol kaj adjikeri azhutipe taro foro Nish ko akaja buti.

Svetozar Aleksov vechniko taro foro Nish, (teloprezidento tari bucharni grupa basho keripe taro LAP), phenol kaj akana kedena pes a o podatkija kola isi ko foroske institucije, a on tane relevantno basho rromano malipe kotaro sa o oblastija kola tane ki nevi Strategija, a on ka oven ko LAP basho Rroma.

– Ko Nishi djivdinena but Rroma savena problemijencar, so rodola praktično politika basho reso kova ka ovol ko avutno LAP, odoleske akaja bucharni grupa valjani, phenol Osman Balić, prezidento tari Liga Roma thaj člano tari bucharni grupa.

Panda jek problemi kova djakeol amen ko avutnipa, iranipe taro Rroma taro phuvja tari EU premalo sporazum tari Readmisija. Povereniko basho migracije ko Nishi Boris Nuzhda phenol kaj o numero taro manusha kola tane irame taro phuvja tari EU na djanola pe, sebepi so o manusha kola iranenape na roden azhutipe taro Komesarijati. Tari libaralizacija taro vize e EU taro 2009. Bersh dji ko agor taro 2015 bersh, azil ki Germanija rodindje pashe uzaro 80 milje manusha tari Srbija, a taro odova 85% tane Rroma. E Germanija ko avgust.2015 bersheste phendja kaj kai rani dji ko 80 milje manusha tari Srbija koja nalegalno beshena ki odoja phuv, odova talasi basho akana naje baro, so taha shaj te ovol te iranena pe baro numero taro akala manusha.

Kana ko puchipe o sastipe, o Rroma pherena plo Hakaj, baro suksesi ki akaja buti lena em o sastipaske medijatorke sar em o Khera e sastipaske ko Nish bashi shukar buti.

O probemija tane bare, thaj pi olende valjani te kero pe sistamatsko thaj intenzivno,  lokalno strategija thaj o  LAP basho Rroma ka ovol importantno, numa jek tikno djipe anglal.

Angluno ramosardipe taro nisko Rroma ko XV veko

Premalo ramosardipe e manushengo taro 2011.bersh, ki Srbija djivdinena 147.604 Rroma numa 2,1% taro sa o numero e manushengo, akava ramosardipe sikavi kaj rromano amalipe em terno, thaj olenge bersh telal o 30. O Rroma ale ko Balkan ko XIV veko, thaj ki Srbija. Angluno ramosardo historikano dokumenti kova sikavi egzistiribe taro Rroma ko Nishi tano khorano ramosardipe taro 1491 bersh. Sebepi taro akava, thaj po palal avera khorane ramosardipe, sine evidencija basho porezi. Taro akava dokumenti dikholape kaj 18 khorane ahije, mashkaro kola sine e nishko, djivdindje 3237 obichno thaj 211 khera djuvljencar a bizo olemgere roma hrishchanija.

ROMA WORLD